Geopolitieke Spanningen: de Wereld in Beweging
“Nooit meer oorlog. Nooit meer dreiging met kernwapens”, dachten miljoenen opgeluchte Europeanen toen de Berlijnse muur viel. “We gaan samen met landen als China en Rusland een vreedzame en welvarende wereldeconomie opbouwen”, was de algemene verwachting. Een tijd lang leek dit heel goed te lukken. In het Midden-Oosten sloten Israël en de Palestijnen na jaren van onderling geweld vredesakkoorden en in Afrika werd een Unie van samenwerkende landen opgezet.
Econoom en voormalig topambtenaar Ron Keller heeft ruime ervaring als adviseur, beleidsmaker, manager, en onderhandelaar op het gebied van internationale financieel-economische en diplomatieke betrekkingen. Hij was Ambassadeur in China, Rusland, Turkije en Oekraïne, en werkte o.m. in de EU, het IMF, de Wereldbank, de OESO en de G20. Tegenwoordig is Ron actief als consultant en geopolitiek commentator voor nationale en internationale media.
Maar toch liep het anders. De oorlog in Oekraïne, de oplopende spanningen tussen China en de VS, het opnieuw oplaaien van het Israëlisch-Palestijnse conflict en een golf van burgeroorlogen in Afrika, hebben onze droom van een zich vreedzaam globaliserende wereldeconomie ruw verstoord.
Sterker nog, de geopolitieke verhoudingen tussen de verschillende supermachten, zoals de VS, Rusland, China, Brazilië, India en de EU staan onverwachts weer op scherp. En lijken zich verder te verharden.
Als burger, als beleidsmaker, als ondernemer, is het essentieel te begrijpen wat hier aan de hand is. Waren we wellicht te optimistisch of te naïef, toen de Koude Oorlog zo onverwachts eindigde, ruim 30 jaar geleden? Hebben we inschattingsfouten gemaakt?
De mensheid staat voor grote uitdagingen en onzekerheden. Ik noem er een paar: hoe gaat het verder met de globalisering? Gaan we een periode van economische en politieke fragmentatie tegemoet? Waarin het tempo van innovatie gaat afnemen en handel en investeringen gaan teruglopen? Hoe gaat het conflict met Rusland aflopen? Zullen de spanningen in het Midden-Oosten tot een regionaal conflict leiden? Wat zijn de economische vooruitzichten van China en wat gaat deze supermacht doen met zijn relatief nieuwe geopolitieke rol? Reageren de VS en Europa hierop met rivaliteit of met samenwerking? Krijgt Afrika te maken met nog meer geweld en terrorisme? Wat betekent een mondiale energietransitie voor landen als Saoedi-Arabië en Iran? En, ‘last but not least’ wat betekent dit allemaal voor de Europese Unie? In mijn interactieve presentaties en lezingen probeer ik samen met de deelnemers antwoorden te vinden op deze vragen. Vanuit mijn eigen ervaringen verbind ik punten die ogenschijnlijk ver uit elkaar liggen: die van de financiën, de economie, de diplomatie, en de politiek. Ik betrek hierbij historische achtergronden, verschuivende machtsverhoudingen en culturele diversiteit.
Dit alles om een meer realistische inschatting te maken waar we als wereldgemeenschap naar toe gaan; en welke plaats en uitdagingen daarin zijn weggelegd voor Nederland. En voor Nederlandse burgers en ondernemers. Want een scherp inzicht in te verwachten geopolitieke ontwikkelingen en hun economische gevolgen is inmiddels geen luxe meer.